Het Termunterzijldiep vaart u in ongeveer 3 vaaruren uit tot het Winschoterdiep.
Na
een dag rust varen we op het Termunterzijldiep richting het zuiden. Het is dat
er in het eerste deel nog zicht is op de industrie bij Delfzijl. Verder ziet het
er hier schitterend uit. Het ultravlakke landschap is gelijk weer typisch
Gronings. Grote rechthoekige kavels bouwgrond met aardappelen en granen, hier en
daar afgewisseld met een beetje veeteelt. We zien een boer bezig met het tot
balen maken van de stelen van de geoogste graan. Een kar staat klaar om de boven
formaat balen op te laden. Dat opladen gaat inmiddels lang niet meer met de
hand. Dit wordt door een paar hydraulische armen van de tractor gedaan.
Tussen de landerijen zien we de grote herenboerderijen waar Groningen bekend om is.
Het water zelf is een prachtig kanaal om
te varen. Als ik een top 3 van mooie vaarten zou moeten aanwijzen, dan staat het
Termunterzijldiep toch zeker in die top 3. Er zijn een paar vaste bruggen van
2,5 meter hoog. Dit is ook iets wat de aandacht heeft in de provincie. Men komt
er achter dat er toch veel boten wegblijven vanwege de vrij lage kruiphoogte.
Onze eigen boot kan precies onder de 2.50 meter door. Het water moet geen 3 
cm
hoger staan, want dan lukt het niet meer. Dat kan altijd een keer gebeuren. Door
een harde wind uit de verkeerde richting of veelvuldige regen in korte tijd kan
het wel eens tegen zitten. We zullen dan gewoon moeten kiezen. Of we wachten op
beter weer, of we varen terug als dat mogelijk is. Ik heb in andere provincies
ook wel boten gezien met buitensporig veel mensen aan dek. Ik praat dan over een
man of 10 op een bootje van 7 meter. Dat is natuurlijk ook een oplossing om
onder een te lage brug door te komen. Normaliter is de stand van het water door
bemaling binnen 24 uur weer op peil. Een geruststellende gedachte.
Op het water was het er bijzonder rustig. We zijn onderweg maar één bootje tegengekomen. Geen uitzondering blijkt uit ervaring.
Op het land is het hier en daar wel druk. Bij het aandoen van het plaatsje Nieuwolda bijvoorbeeld is er een grote brug. Deze brug is deel van een redelijk drukke weg. Ook deze brug is een zelfbedieningsbrug. Ik vaar naar een plekje waar ik aan kan meren. Dat vind ik bij een terrasje van een restaurant. Ik ga naar het kastje van de brugbediening. Ik kijk naar het verkeer en denk nog: " Als verkeersagent van het K.L.P.D. moet mij dit toch wel makkelijk afgaan. " Daar stond ik dan. Eerst de gebruiksaanwijzing maar eens even lezen. Die is tenslotte per brug nog wel eens verschillend. Er kwamen een paar wagens van rechts en een vrachtwagen van links. Even wachten is wel zo sociaal. Je gooit toch niet plompverloren zomaar een paal voor iemands neus. Dat oude slecht lopende vrouwtje kan ik wel even voor laten gaan. Komt er weer een auto en een fietser aan. Zo ging dat ongeveer 5 minuten door. Toen had ik de edele moed om toch maar een paar mensen het haasje te laten zijn. En ik me haasten om maar zo weinig mogelijk overlast te bezorgen. Zo gauw als de brug helemaal omhoog is, ren ik zo snel mogelijk naar de boot en gooi de lijnen los. Ik vaar de boot door de brug. Ik zoek een aanmeerplek en leg de boot in één keer daar waar ik hem wil hebben. Lijnen vast en ik ben klaar om naar de brug te rennen. Ik kijk nog eens goed en zie nu dat ik aan de andere kant van het water heb afgemeerd. Ik kan dus nu niet bij het bedieningspaneel komen van de brug. In alle haast was ik aan de verkeerde kant van het water, op de voor mij meest makkelijke plek, afgemeerd. Ik moest er zelf wel even om lachen, maar direct daarop kwam de improvisatie van een politieman in mij op. Ik vroeg de wachtende man die was aan komen lopen of hij even op het " brug neer " knopje wilde drukken. De man deed dat en ik kon zelf de rest weer bedienen. Wat was ik blij dat ik toen geen pet op had!
Een
ervaring rijker, varen we verder. Een mogelijkheid voor overnachting vinden we
even voorbij Nieuwolda, bij een beweegbare brug. Het lijkt wel of de vaart ten
zuiden van Nieuwolda steeds mooier wordt. Steeds meer varen we langs bomenrijen
en het vaarwater wordt steeds smaller. Het vaartje kronkelt een beetje door het
land heen. Het is net alsof je op een riviertje vaart. Ook komen we langs het
plaatsje 't Waar, waar het bekende Waarschip gebouwd werd. Zeker voor de zeilers
erg bekend. Vanuit 't Waar gaat het weer recht naar beneden. Kijken we aan
bakboord, dan zien we prachtige velden. Aan stuurboord echter zien we wat we
eigenlijk liever niet willen zien. Het zijn de grote installaties van de
gaswinning. Er komt natuurlijk wel een groot deel van onze goede economie uit
deze gaswinning, zodat ook ik indirect voor een deel mijn bootje kan varen door
deze industrie.
Grote contrasten dus in deze vaart, maar voor wie het fraaie kan en wil zien is het Termunterzijldiep veel meer dan de moeite waard.
Als we het viaduct van de Rijksweg A7 zijn gepasseerd, is het niet zo ver meer naar het plaatsje Scheemda. Eerst moeten we echter nog even sluizen in de zelfbedieningssluis van Scheemda. Met de bekende sleutel kunnen we op zeer simpele wijze ook deze sluis zelf bedienen. Voor de sluis is een goede aanlegplaats gemaakt. Op de bedieningskast van de sluis staan alle aanwijzingen die U nodig heeft.
Als we uit de sluis varen, zien we rechts de splinternieuwe jachthaven van Scheemda, die in het jaar 2000 in gebruik genomen gaat worden.
Hier vandaan is het slechts een paar honderd meter varen naar het Winschoterdiep. We zijn op een haar na terug bij het begin van ons rondje. Toch wil ik de stad Winschoten en het water de Pekel A niet laten ontbreken in deze beschrijving.
Als we bij Scheemda op het Winschoterdiep varen, komen we in oostelijke richting al gauw bij de Eextersluis en -brug. De sluis staat eigenlijk altijd open. De Eexterbrug is de eerste van een viertal bruggen die door één brugwachter in beide richtingen worden bediend.
Net
na de Beertsterbrug zien we aan bakboord de eerste bezienswaardigheid van
winschoten. Het is het museum stoomgemaal, wat ook te bezichtigen is.
De stad Winschoten is via het riviertje de Rensel vanaf het winschoterdiep bereikbaar. De enige brug in de Rensel heet de Renselbrug. Dat is een op afstand bestuurde brug. Een trek aan het touwtje of een roep op kanaal 22 en de brug wordt zo spoedig mogelijk geopend. De jachthaven van Winschoten is de Renselhaven. Het is een zeer goed geoutilleerde grote haven. De ligplaatsen zijn bijzonder ruim en er is gebruik gemaakt van het principe met drijvende steigers. De stroomkasten ( 220 volt ) zijn erg modern van opzet. Zo modern, dat er geld in geworpen kan worden. Dat vonden we verder alleen nog in Bourtange. Het is trouwens wel een goed en eerlijk systeem. Als je weinig stroom nodig hebt, ben je voor een piek ( halve euro ) klaar. Gebruik je meer, dan betaal je ook meer.
De haven heeft douche en toilet in een aparte cabine.
Ook is er nog een kade nog meer bij de stad waar, tegen hetzelfde tarief, aangelegd mag worden. Dat is trouwens wat ik wel mag aan die Groningers. Ze zijn zo zuinig dat ze zelfs voor ons de prijzen laag houden.
Alle gekheid op een stokje. De havens zijn inderdaad erg goedkoop in Groningen. In vele havens in Oost-Groningen betaalden we voor een overnachting met stroom en faciliteiten als douche / toilet / wastafels, nog minder dan in het midden van het land voor een plekje zonder stroom en zonder faciliteiten. Toeristenbelasting heb ik er ook niet betaald.
Dan heb ik het nog even niet over de gratis brugbediening door de hele provincie heen.
's Morgens vroeg varen we uit en liggen precies bij openingstijd voor de Renselbrug. Een trek aan het touwtje en ........ 5 minuten later gaat de brug open. Het kan natuurlijk een keer tegen zitten. Onder het genot van onze eerste bak koffie varen we rustig verder. Vader achter het roer. Moeder en kind op de bank in de kajuit. Dit is nou precies waarom zeilers onze motorschepen wel eens gekscherend voor theehuis uit maken. Dit even terzijde. We willen vandaag het laatste stuk van de oostelijke route gaan varen. Om daar te komen moeten we eerst door de spoorbrug bij Winschoten. Op zich gaat deze spoorbrug best vaak open. Logisch ook, want de trein gaat over een enkel spoor tot aan Nieuweschans. Het enige waar we goed op moeten letten is de sluitingstijd. Die is 2 uur lang en op zondag's zelfs 2,5 uur. Ik vind dat behoorlijk lang. Die zelfde sluitingstijden vinden we trouwens terug bij de bedieningstijden van alle bruggen over de Westerwoldse Aa.
Na de spoorbrug gaan we stuurboord uit, het Pekel Aa op. Als eerste moeten we dan een fietsbruggetje onder door. Dat bruggetje is ongeveer 2.50 meter hoog. Het alternatief is de brug te openen met de sleutel. Het mooie aan de vaarten richting Duitsland, is dat er geen hoogtebeperkingen zijn. Dat wil zeggen tot 5,00 meter hoogte is geen probleem. Ook het leuke rondje via Stadskanaal richting Veendam is met zo'n respectabele hoogte mogelijk. Voor de diepgang geldt hier een maximum van 1.30 meter.
We varen verder en kijken hoog over het landschap heen. Het land ligt echt laag hier. Een stuk lager dan het water. Het land is hier merendeel voorzien van grasland in deze omgeving. Eén van de weinige gebieden waar we aardig wat vee zien lopen.
Een paar kilometer verder komen we bij de Winschoter Hoogebrug. We roepen de brugwachter aan via kanaal 22 van de marifoon. Toch blijft zo'n apparaat goud waard in de watersport. Voor het telefoneren hebben ook wij uit pure nood een mobiel telefoontje moeten kopen. Maar voor het nautisch spraakverkeer bij bruggen en sluizen is het reuze gemakkelijk. Ook voor het contact met de beroepsvaarder en in noodsituaties is er gewoon niets doelmatiger dan een marifoon.
Voor de Winschoter Hoogebrug kan één boot aanleggen. We moeten dan wel gebruik maken van onze eigen pennen en we liggen vlak voor de brug. De weg waar de brug deel van uit maakt, is een drukke provinciale weg. Het is dus zaak dat we in de spitstijden snel de brug passeren. Als we te maken hebben met een harde wind ( kracht 6 ) uit westelijke richting, is het manoeuvreren vanaf deze ligplaats heel lastig.
Na
de brug is het nog ongeveer 20 minuten varen naar Oude Pekela. Aldaar kunnen we
aanmeren in de ruime jachthaven tot een kruiphoogte van 3 meter. We kunnen
vanuit deze haven in ongeveer een kwartiertje lopen naar het centrum van Oude
Pekela.
Ook is er de mogelijkheid om vlak bij het centrum aan te leggen.
De doorvaart in de Pekela's over het Pekelerhoofddiep is eigenlijk net zo geregeld als de doorvaart over het Oosterdiep van Veendam naar Bareveld. Ook hier werken er meerdere brugwachters op rij perfect samen. Het enige verschil is dat er hier sprake is van een geregelde konvooivaart die twee maal per dag op vaste tijden aanvangt.